<h1 style="font-family: 'Arial CE', Arial, sans-serif; color: navy; font-size: 18pt;">Plaga... "jakby"</h1>
<p style="text-indent: 20px; margin-top: 1px; text-align: justify; color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium;">Jakby ogłoszono słowem roku 1997<sup>1</sup>, ale wszystko wskazuje na to, że było nim również w roku 1998 i w dalszym ciągu panuje wszechwładnie w naszym języku. To już plaga, czyli "coś złego, wyrządzającego szkody". Porównajmy przykłady.
Zmienia się trochę jakby myślenie o szkole.
Powstaną szkoły (podstawowe, gimnazja, licea), które są jakby dostosowane do wieku dziecka.
Każdy uczeń będzie kończył jakby dziewięcioletni cykl nauczania [...] Nauka sześciolatków jest prawem, a nie obowiązkiem. Teraz możemy przybliżyć jakby ten etap.
Dyrektor szkoły musi zapewnić jakby jej organizację.
Potrzebne są zmiany w policji. O tym jakby nie ma co powtarzać.
Rodzice są jakby odpowiedzialni za wychowanie dzieci w trzeźwości.
Agencja (zrzeszająca aktorów) ma jakby artystyczny wymiar.
Powstały jakby nowe utwory (o muzyce rozrywkowej).
Krystyna Gąsiorek
Plaga... "jakby"
Jakby ogłoszono słowem roku 19971, ale wszystko wskazuje na to, że było nim również w roku 1998 i w dalszym ciągu panuje wszechwładnie w naszym języku. To już plaga, czyli "coś złego, wyrządzającego szkody". Porównajmy przykłady
<br style="color: #606060; font-size: 12px;" />[color=#606060; font-size: 12px]Zmienia się trochę [/color]<em style="color: #606060; font-size: 12px;">jakby[/i][color=#606060; font-size: 12px] myślenie o szkole[/color]<br style="color: #606060; font-size: 12px;" />[color=#606060; font-size: 12px]Powstaną szkoły (podstawowe, gimnazja, licea), które są [/color]<em style="color: #606060; font-size: 12px;">jakby[/i][color=#606060; font-size: 12px] dostosowane do wieku dziecka.[/color]<br style="color: #606060; font-size: 12px;" />[color=#606060; font-size: 12px]Każdy uczeń będzie kończył [/color]<em style="color: #606060; font-size: 12px;">jakby[/i][color=#606060; font-size: 12px] dziewięcioletni cykl nauczania [...] Nauka sześciolatków jest prawem, a nie obowiązkiem. Teraz możemy przybliżyć [/color]<em style="color: #606060; font-size: 12px;">jakby[/i][color=#606060; font-size: 12px] ten etap[/color]<br style="color: #606060; font-size: 12px;" />[color=#606060; font-size: 12px]Dyrektor szkoły musi zapewnić [/color]<em style="color: #606060; font-size: 12px;">jakby[/i][color=#606060; font-size: 12px] jej organizację[/color]
[color=#606060; font-size: 12px]Potrzebne są zmiany w policji. O tym [/color]<em style="color: #606060; font-size: 12px;">jakby[/i][color=#606060; font-size: 12px] nie ma co powtarzać[/color]<br style="color: #606060; font-size: 12px;" />[color=#606060; font-size: 12px]Rodzice są [/color]<em style="color: #606060; font-size: 12px;">jakby[/i][color=#606060; font-size: 12px] odpowiedzialni za wychowanie dzieci w trzeźwości.[/color]
[color=#606060; font-size: 12px]Agencja (zrzeszająca aktorów) ma [/color]<em style="color: #606060; font-size: 12px;">jakby[/i][color=#606060; font-size: 12px] artystyczny wymiar.[/color]<br style="color: #606060; font-size: 12px;" />[color=#606060; font-size: 12px]Powstały [/color]<em style="color: #606060; font-size: 12px;">jakby[/i][color=#606060; font-size: 12px] nowe utwory (o muzyce rozrywkowej)[/color]
<ol style="color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium;">
<li>w języku potocznym jako spójnik.
<ul type="disc">
<li>łączący zdanie podrzędne okolicznikowe warunku ze zdaniem nadrzędnym (obok gdyby, jeżeli,jeżeliby), np. Jakby mogła, niech to zrobi szybko. Jakbyś miał czas, możesz przyjść do nas w sobotę. Jakbyś miał czas, wpadnij do nas;</li>
<li>lub łączący porównywane fragmenty tekstu, np. Wyglądał jakby długo nic nie jadł. Twarz miałajakby z wosku;</li>
</ul>
</li>
<li>jako modulant (tradycyjnie: partykuła). Tym słowem mówiący sygnalizuje, że określany wyraz nie powinien być rozumiany dosłownie. Jakby osłabia bowiem znaczenie wyrazu, któremu towarzyszy, np. Słyszałjakby strzał. Dzieci zrobiły z desek jakby altankę. Doznał jakby zawrotu głowy. Był jakby zakłopotany.</li>
</ol>
<p style="text-indent: 20px; margin-top: 1px; text-align: justify; color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium;">Pamiętajmy!
<p style="text-indent: 20px; margin-top: 1px; text-align: justify; color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium;">Nie można nadużywać żadnego słowa. Wyrazy modne stają się łatwo nieznośnie natrętne. Dzisiaj tak właśnie funkcjonuje (obok dokładnie, dokładnie tak<sup>3</sup>) jakby.
<p style="text-indent: 20px; margin-top: 1px; text-align: justify; color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium;">
<span>Przecież wprowadzenie reformy oświaty </span><strong style="color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; text-align: justify; text-indent: 20px;">na pewno[/b]<span> (a nie </span><em style="color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; text-align: justify; text-indent: 20px;">jakby[/i]<span>) wpływa na zmianę myślenia o szkolnictwie; szkoły podstawowe, gimnazja i licea </span><strong style="color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; text-align: justify; text-indent: 20px;">na pewno[/b]<span> (a nie </span><em style="color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; text-align: justify; text-indent: 20px;">jakby[/i]<span>) będą dostosowane do wieku dziecka; dyrektor szkoły</span><strong style="color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; text-align: justify; text-indent: 20px;">na pewno[/b]<span> (a nie </span><em style="color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; text-align: justify; text-indent: 20px;">jakby[/i]<span>) jest odpowiedzialny za organizację szkoły; agencja, dbająca o interesy wybitnych polskich aktorów, </span><strong style="color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; text-align: justify; text-indent: 20px;">na pewno[/b]<span> (a nie </span><em style="color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; text-align: justify; text-indent: 20px;">jakby[/i]<span>) ma artystyczny wymiar itd. Denerwują takie sformułowania tym bardziej, gdy znamy znaczenie modnego wyrazu </span><em style="color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; text-align: justify; text-indent: 20px;">jakby[/i]<span>, który może występować jedynie w następujących rolach</span><sup>2</sup><span>:</span>
[color=#000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; text-align: justify; text-indent: 20px]Zdania te - zebrane bez trudu z programów telewizyjnych i radiowych oraz spotkań z przedstawicielami urzędujących władz - świadczą, że ich autorzy prawdopodobnie nie znają znaczenia słowa [/color]<em style="color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; text-align: justify; text-indent: 20px;">jakby[/i][color=#000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; text-align: justify; text-indent: 20px], które wyraźnie osłabia sens poważnych wypowiedzi, bo o świadome wygłaszanie sądów o osłabionym znaczeniu zapewne nie można ich posądzać. Mamy tu przykłady nieskutecznego używania języka, czyli nieprzestrzegania konwencji językowej. Dopiero bez tego natrętnego jakby przytoczone zdania miałyby właściwą - zamierzoną i jednoznacznie rozumianą - treść.[/color]
<ol style="color: #000000; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium;">
<li>Zmienia się trochę jakby myślenie o szkole.</li>
<li>Powstaną szkoły (podstawowe, gimnazja, licea), które są jakby dostosowane do wieku dziecka.</li>
<li>Każdy uczeń będzie kończył jakby dziewięcioletni cykl nauczania [...] Nauka sześciolatków jest prawem, a nie obowiązkiem. Teraz możemy przybliżyć jakby ten etap.</li>
<li>Dyrektor szkoły musi zapewnić jakby jej organizację.</li>
<li>Potrzebne są zmiany w policji. O tym jakby nie ma co powtarzać.</li>
<li>Rodzice są jakby odpowiedzialni za wychowanie dzieci w trzeźwości.</li>
<li>Agencja (zrzeszająca aktorów) ma jakby artystyczny wymiar.</li>
<li>Powstały jakby nowe utwory (o muzyce rozrywkowej).</li>
</ol>
(912) Migalski nawołuje: stańmy wszyscy przy królu!
(4) Jamal wystąpi w After Dark Brooklyn
(7) Rusza wyścig o fotel prezesa Przedsiębiorstwa Komunalnego
(21) Brzezie: wniesiono relikwie św. Rity
(1) Hyperinsulinaemia cross-walls inguinal swapping wish.
(1) Also allowing budgets writing, biceps, deafness.
(1) Diaphragms merchant tumours; drop mimicking ring.
(1) Są biegi, w których wygrywa ostatni...
(2) G. Lenartowicz wstrząśnięta retoryką PiS i "warcholstwem"
(1) Diaphragms merchant tumours; drop mimicking ring.
(2) Wieczór z Sienkiewiczem i Szekspirem w kornowackim gimnazjum
(3) Przeszłość i przyszłość raciborskiego PWSZ
(2) Uczniowie z Babic wiedzą, że warto pomagać
(2) Szkoła w Brzeziu ma nowy sztandar
(1) Jubileusz Ośrodka dla Niesłyszących i Słabosłyszących
(2) Prezydent M.Lenk nie docenił dyrektorów szkół i przedszkoli
(1) Żywa lekcja historii w Szkole Podstawowej nr 4
Ilość komentarzy: 133599
Ilość tematów: 14459
Ilość odsłon od 20.08.2008: 44566888
<div>Zdania te - zebrane bez trudu z programów telewizyjnych i radiowych oraz spotkań z przedstawicielami urzędujących władz - świadczą, że ich autorzy prawdopodobnie nie znają znaczenia słowa jakby, które wyraźnie osłabia sens poważnych wypowiedzi, bo o świadome wygłaszanie sądów o osłabionym znaczeniu zapewne nie można ich posądzać. Mamy tu przykłady nieskutecznego używania języka, czyli nieprzestrzegania konwencji językowej. Dopiero bez tego natrętnego jakby przytoczone zdania miałyby właściwą - zamierzoną i jednoznacznie rozumianą - treść.</div>
<div>
</div>
<div>Przecież wprowadzenie reformy oświaty na pewno (a nie jakby) wpływa na zmianę myślenia o szkolnictwie; szkoły podstawowe, gimnazja i licea na pewno (a nie jakby) będą dostosowane do wieku dziecka; dyrektor szkoły na pewno (a nie jakby) jest odpowiedzialny za organizację szkoły; agencja, dbająca o interesy wybitnych polskich aktorów, na pewno (a nie jakby) ma artystyczny wymiar itd. Denerwują takie sformułowania tym bardziej, gdy znamy znaczenie modnego wyrazu jakby, który może występować jedynie w następujących rolach2:</div>
<div>
</div>
<div>w języku potocznym jako spójnik.</div>
<div>łączący zdanie podrzędne okolicznikowe warunku ze zdaniem nadrzędnym (obok gdyby, jeżeli, jeżeliby), np. Jakby mogła, niech to zrobi szybko. Jakbyś miał czas, możesz przyjść do nas w sobotę. Jakbyś miał czas, wpadnij do nas;</div>
<div>lub łączący porównywane fragmenty tekstu, np. Wyglądał jakby długo nic nie jadł. Twarz miała jakby z wosku;</div>
<div>jako modulant (tradycyjnie: partykuła). Tym słowem mówiący sygnalizuje, że określany wyraz nie powinien być rozumiany dosłownie. Jakby osłabia bowiem znaczenie wyrazu, któremu towarzyszy, np. Słyszał jakby strzał. Dzieci zrobiły z desek jakby altankę. Doznał jakby zawrotu głowy. Był jakby zakłopotany.</div>
<div>
</div>